حتما تا به حال در بازار رمزارزها اسم NFT ها به گوشتان خورده است. یکی از انواع دارایی های دیجیتال با ویژگی های منحصر به فرد را NFT یا (Non-Funfible token) می نامند. این توکن ها به دلیل دارا بودن ویژگی های خاص بر خلاف ارزهای دیجیتالی نظیر بیت کوین و اتریوم غیرقابل تعویض هستند. در ادامه این مطلب به طور مفصل در مورد توکن های NFT صحبت خواهیم کرد.
مفهوم توکن غیرمثلی یا NFT چیست؟
توکن های غیرمثلی Non-Fungible Token یا به اختصار NFT به توکن های غیرقابل معاوضه گفته می شود. دارایی دیجیتالی که منحصر به فرد بوده و روی بلاک چین ذخیره و یا انتقال داده می شود توکن غیرمثلی نام دارد. به طور مثال آثارهای هنری دیجیتالی، نام دامنه ها، اقلام کلکسیونی، آیتم های بازی کامپیوتری، بلیط رویدادهای مختلف و... همگی جزو دارایی های انحصاری به شمار رفته و در لیست توکن های غیرمثلی قرار می گیرند. این توکن ها نیز مشابه دیگر ارزهای دیجیتال از طریق کیف پول های دیجیتال ذخیره و یا انتقال داده می شوند.
مهم ترین ویژگی توکن های NFT
این توکن ها دارای چهار ویژگی بسیار مهم هستند:
- کمیاب بودن
یکی از جذاب ترین ویژگی توکن های NFT کمیاب بودن آنهاست. به این مفهوم که ممکن است تنها یک عدد از یک توکن NFT ساخته شود. در واقع ارزش این دسته از توکن ها به دلیل کمیاب بودن آنهاست. - منحصر به فرد بودن
هر کدام از توکن های NFT دارای ویژگی های انحصاری مختص به خود می باشند. یعنی ویژگی هر توکن NFT در توکن دیگر وجود ندارد. مثلا یک خانه 100 متری با ظاهری خاص در یک کوچه خاص و یک خیابان خاص دارای ویژگی های انحصاری است و توکن آن نیز NFT خواهد بود. - غیرقابل تقسیم بودن
ارز دیجیتال بیت کوین یک ارز قابل تعویض است و برای خرید آن نیاز به خرید یک واحد کامل بیت کوین نخواهیم داشت. این ارز تا هشت رقم اعشار قابل تقسیم بوده و می توان 0.001 از یک بیت کوین را خرید. در حالی که در رابطه با توکن های NFT این امکان وجود ندارد. برای خرید این نوع توکن ها لازم است یک واحد کامل از آنها خریداری شود. زیرا مثلا نمی توان 0.01 از یک بلیط یا یک آیتم بازی را خریداری کرد.
- غیرقابل جعل
با توجه به اینکه توکن های NFT ساخته شده بر مبنای بلاک چین هستند امکان جعل آنها وجود ندارد. بنابراین کلاهبرداری یا احتمال سرقت از این توکن ها بسیار کم است.
بیشتر بخوانید: ارز دیجیتال دسنترالند چیست؟
ساز و کار توکن های NFT چیست؟
NFT ها یکی از انواع رمزارزهای مبتنی بر شبکه بلاک چین اتریوم هستند که با استاندارد ERC-721 ایجاد می شوند. بسیاری از پروژه های فعال در حوزه NFT روی شبکه بلاک چین اتریوم میزبانی می شوند. استاندارد ERC-721 نشان دهنده منحصر به فرد بودن NFT هاست.
مزیت های NFT
توکن های NFT همانند دیگر توکن های ارز دیجیتال مزیت ها و معایبی دارند.
- امکان انتقال و معامله
قابلیت انتقال سریع و آسان توکن های غیرمثلی روی کیف پول های دیجیتالی و معامله آنها در صرافی ها وجود دارد. در واقع امکان خرید و فروش توکن های NFT در بازار آزاد با پول واقعی وجود دارد. - مالکیت حقیقی
یک بازی کامپیوتری را در نظر بگیرید. مالکیت واقعی آیتم های بازی متعلق به شما نیست و در خارج از بازی این آیتم ها هیچ ارزشی ندارند. یا نام کاربری اینستاگرام شما واقعا متعلق به شما نیست بلکه متعلق به شرکت فیس بوک است.
در رابطه با NFT ها این موضوع کاملا متفاوت بوده و فناوری بلاک چین از طریق رمزنگاری و با استفاده از توزیع داده ها امکان مالکیت واقعی این توکن ها را به کاربران می دهد.
معایب NFT
استفاده از توکن های NFT علاوه بر مزیت های فراوان معایبی را نیز به همراه دارد:
- پیچیده تر، کندتر و گران قیمت تر بودن توسعه نرم افزارهای مربوط به توکن های NFT به دلیل بالا بودن امنیت این دسته از توکن ها
- عدم پذیرش صد در صدی همه کاربران از شبکه های غیرمتمرکز NFT
- مشکلات زیست محیطی
بیشتر بخوانید: متاورس چیست؟
کاربردهای NFT
در حال حاضر توکن های NFT محبوبیت زیادی در میان کاربران پیدا کرده اند. بسیاری از افراد از جمله هنرمندان، بازیکنان بازی های ویدیویی و کسب و کارها از کاربردهای NFT بهره می برند. پس از ظهور DeFi در قرار دادهای هوشمند ، NFT یکی از بزرگ ترین انقلاب ها در حوزه ارزهای دیجیتال به شمار می رود. NFT در حال حاضر کاربردهای مختلفی دارد در ادامه مهم ترین موارد استفاده از NFT ها را برای شما بازگو می کنیم.
- مالکیت دارایی های داخل بازی
یکی دیگر از کاربردهای مهم NFT ها استفاده از آنها در بازی های ویدیویی است. قبل از اینکه NFT ها پدید آیند مالکیت آیتم ها و دارایی های درون هر بازی به شرکت سازنده آن متعلق بود. بنابراین شرکت ها می توانستند به راحتی در هر زمانی و بدون اجازه کاربر هر کدام از آنها را حذف کرده و یا یک سری ویژگی های جدید به آنها اضافه یا ویژگی های آنها را کم کنند. با ظهور NFT ها مالکیت این دارایی ها به شخص بازی کننده انتقال داده می شود. در این صورت بازیکن قادر است پس از برنده شده در رقابت ها ویژگی دارایی های خود را افزایش داده و یا با فروش آنها کسب درآمد کند. - آثار هنری و کلکسیونی
یکی از مهم ترین کاربردهای NFT استفاده از آن در آثار هنری و کلکسیونی است. به این صورت که هنرمندان نقاشی ها، عکاسی ها، طراحی ها و به طور کلی آثار هنری خود را تبدیل به NFT کرده و در بازارهای مرتبط می فروشند. اما دلیل اصلی از تبدیل آثار هنری به NFT شامل موارد زیر است:
امکان تعریف مالکیت اثر در فضای مجازی
2. قابلیت کسب درآمد با فروش توکن های آثار هنری در کل جهان
3. قابلیت تهیه چند نسخه از یک اثر توسط اشخاص متفاوت
4. قابلیت ایجاد یک نوع جدید از آثار هنری به شکل دیجیتال - تعریف هویت
جدیدترین نسل اینترنت در حال حاضر وب 3 است. مهم ترین ویژگی این نسل از اینترنت غیرمتمرکز بودن و مالکیت کاربران روی سیستم، اطلاعات و دارایی هاست. در پروژه های متاورس نظیر سندباکس و دسنترالند از NFT ها به منظور تعریف هویت آواتارها و دارایی ها استفاده می شود. همچنین می توان برای ایجاد سرویس نام دامنه نیز از NFT ها استفاده نمود. - درآمد از برند شخصی و تجاری
NFT ها یک روش کسب درآمد برای نام های تجاری محسوب می گردند. به طور کلی می توان با کمک NFT ها برای هر عکس، توییت یا اتفاق خاصی یک ارزش مشخص تعیین کرد. به عنوان نمونه یکی از بنیان گذاران توییتر به نام جک دورسی اولین توییت خود را با مبلغی معادل 2,915,835.47 دلار فروخت.
بیشتر بخوانید: نکاتی درباره ارزهای دیجیتال و پرفکت مانی
تفاوت توکن های مثلی(Fungible) و غیرمثلی(Non-Fungible)
توکن های Fungible دارای تفاوت هایی با توکن های غیرمثلی Non-Fungible هستند. در ادامه با این تفاوت ها آشنا خواهیم شد:
- قابلیت مبادله یا تعویض
دارایی های Fungible بدون اینکه ارزش خود را از دست بدهند قابل مبادله هستند. در صورتی که در رابطه با دارایی های Non-Fungible غیر قابل تعویض هستند.
به طور مثال ارزش یک بیت کوین با یک بیت کوین دیگر کاملا یکسان است و امکان مبادله آنها با هم وجود دارد. در حالی که در رابطه با توکن های غیرمثلی این اتفاق امکان پذیر نیست. در واقع یک NFT ارزشی متفاوت با NFT دیگر خواهد داشت. زیرا هر NFT دارای ویژگی های انحصاری مختص به خود است. - ویژگی ها و خواص
توکن های قابل تعویض دارای ویژگی های کاملا مشابه ای هستند. به طور مثال یک بیت کوین ارزش و ویژگی های کاملا مشابه با بیت کوین دیگر دارد. یا یک اسکناس 10 هزار تومانی دارای ارزشی مشابه با یک اسکناس 10 هزار تومانی دیگر است. در حالی که توکن های NFT هر کدام دارای ویژگی های مختص به خود هستند. به طور مثال شماره تلفن هر شخص متفاوت از دیگری است و هیچ دو شماره تلفن یکسانی وجود ندارد. - قابلیت تقسیم
توکن های مثلی می توانند به واحد های کوچکتر تقسیم شوند. مثلا یک اسکناس 10 هزار تومانی را می توان به دو اسکناس 5 هزار تومانی تقسیم نمود. اما توکن های NFT قابل تقسیم به واحدهای کوچکتر نیستند.
جمع بندی
در این مطلب به طور کامل با مفهوم NFT، کاربردهای NFT و مزایا و معایب NFT آشنا شدید. یکی از انواع توکن های ارز دیجیتال که دارای یک سری اطلاعات همراه با ارزش هستند NFT نام دارند. هر NFT حاوی اطلاعات منحصر به فردی است. به همین منظور NFT ها کاربردهای فراوانی در حوزه ارزهای دیجیتال دارند. مهم ترین کاربرد آنها در حوزه بازی های کامپیوتری و متاورسی است. در واقع از NFT ها برای معرفی هر کدام از دارایی ها و آیتم های درون بازی به صورت منحصر به فرد استفاده می شود. در این نوع بازی ها بازیکنان به عنوان مالک آیتم ها شناخته می شوند و می توانند دارایی های خود را در بازارهای مختلف بفروشند و درآمد کسب کنند.
همچنین از NFT ها برای ساخت آثار هنری دیجیتال استفاده می گردد. یک اثر نقاشی، عکس دیجیتال از طبیعت و یا اولین توییت مالک توییتر جزو NFT ها به شمار رفته و امکان خرید و فروش دارند. می توان گفت NFT این امکان را برای افراد فراهم کرده است تا در دنیای مجازی غیرمتمرکز هویت خود را داشته و مالک دارایی ها باشند.