نقدینگی به این مفهوم است که می توان یک دارایی را به سرعت به پول نقد یا دارایی دیگر تبدیل کرد. به طور نمونه در نظر بگیرید شما مالک یک کتاب کمیاب ارزشمند قدیمی هستید و تصمیم دارید این کتاب را بفروش برسانید. مشکلی که وجود دارد این است که شما در یک جزیره بسیار دور به تنهایی زندگی می کنید. بنابراین هرچقدر کتاب شما دارای ارزش باشد اما خریداری برای آن وجود ندارد. حال در نظر بگیرید تصمیم به خرید بیت کوین به اندازه 100 هزار تومان دارید. شما می توانید این کار را به راحتی انجام داده و از طریق یکی از صرافی های ارز دیجیتال خرید خود را به آسانی انجام دهید. این خرید تاثیری روی قیمت این دارایی نخواهد داشت. بنابراین وجود نقدینگی در مورد دارایی های مالی اهمیت زیادی دارد.
نقدینگی چیست؟
یکی از معیارهای مهم برای بررسی امکان تبدیل آسان یک دارایی به دارایی دیگر بدون تاثیر روی قیمت آن دارایی را نقدینگی یا Liquidity می گویند. به عبارت دیگر نقدینگی نشان دهنده این است که آیا یک دارایی را می توان سریعا خرید و فروش کرد یا خیر. بر این اساس نقدینگی خوب، به معنی سرعت خرید و فروش یک دارایی بدون تغییر قیمت آن است. اما زمانی می گوییم نقدینگی یک دارایی کم است که امکان خرید و فروش آن به سرعت وجود ندارد. یا حتی در صورت معامله سریع آن، قیمت آن تغییر زیادی خواهد کرد.
یکی از نقد شونده ترین دارایی ها را می توان وجه نقد یا معادل های آن مانند کارت عابر بانک را دانست. دلیل آن این است که پول نقد به راحتی قابل تبدیل به دیگر دارایی هاست. در دنیای ارزهای دیجیتال نیز ارزهای با ثبات مانند تتر مشابه پول نقد عمل می کنند.
با وجود اینکه هنوز رمزارزها به عنوان بخشی از استانداردهای پرداخت روزمره تبدیل نشده اند، اما طولی نخواهد کشید که این اتفاق در میان عموم مردم پذیرفته شده و به عنوان روشی برای پرداخت به کار گرفته شود. با این وجود هم اکنون نیز ارزهای دیجیتال با ثبات حجم زیادی از بازار رمزارزها را به خود اختصاص داده اند و به یک دارایی نقد شونده مناسب تبدیل شده اند. اما از سوی دیگر برخی از کالاها مانند اتومبیل های خاص، املاک و مستغلات و... به دلیل اینکه خرید و فروش سختی دارند از نقدشوندگی پایینی برخوردارند. حتی در صورتی که شما یک اثر هنری گران قیمت در اختیار داشته باشید پیدا کردن خریدار با قیمت مناسب کار سختی خواهد بود.
مثلا شما تصمیم دارید اثر هنری خود را با یک خودرو گران قیمت تعویض کنید. یافتن شخصی که مالک چنین خودرویی باشد و قبول کند در ازای هزینه خودرو خود آن اثر هنری را دریافت کند تقریبا امکان پذیر نیست. در چنین حالتی پول نقد بهترین گزینه خواهد بود.
در حالت کلی می توان گفت میزان نقدشوندگی دارایی ها و کالاهای فیزیکی به دلیل ملموس بودن در مقایسه با دارایی های دیجیتال کمتر است. علاوه بر این دارایی های فیزیکی همراه با هزینه های اضافی دیگر مانند تعمیر و نگهداری و مالیات بوده و احتمال دارد خرید و فروش آنها در مدت زمان طولانی تری انجام شود. اما در رابطه با رمزارزها مبادلات و خرید و فروش کار بسیار راحتی است و در واقع تنها یک بازی انتقال بیت میان رایانه هاست.
بیشتر بخوانید: استیبل کوین در بازار کریپتو چیست و انواع آن کدام است؟
آشنایی با انواع نقدینگی
- نقدینگی بازار
امکان خرید و فروش دارایی ها با قیمتی منصفانه را نقدینگی بازار می نامند. قیمت تعیین شده در این نوع نقدینگی بسیار نزدیک به ارزش ذاتی یک دارایی است. به عبارت دیگر ارزش ذاتی یک دارایی را می توان چیزی میان کمترین قیمتی که یک فروشنده حاضر است آن را بفروشد و بیشترین قیمتی که یک خریدار حاضر است آن را بخرد دانست. هر چقدر میزان این اختلاف قیمت(شکاف قیمت) به وجود آمده کمتر باشد نقدینگی بازار بیشتر بوده و در نهایت احتمال خرید یا فروش یک دارایی افزایش می یاید. - نقدینگی دارایی
در بسیاری از متون تجاری و ترازنامه های کسب و کار از این اصطلاح استفاده می گردد. معنی آن توانایی پرداخت بدهی های یک شرکت از طریق محاسبه دارایی و گردش مالی اش است. هر چقدر نقدینگی دارایی یک شرکت بیشتر باشد تضمین کننده تراز مالی آن است.
شکاف قیمت چیست؟
شکاف یا اختلاف قیمت در واقع میزان تفاوت میان بیشترین قیمتی که یک خریدار حاضر است بابت یک دارایی پرداخت کند و کمترین قیمتی که فروشنده حاضر به فروش دارایی مورد نظر می شود. کمتر بودن میزان این شکاف قیمت نشان دهنده نقدینگی بیشتر و احتمال فروش بیشتر آن است. اما اگر شکاف قیمت بالا باشد یعنی نقدینگی بازار کمتر و احتمال انجام معامله نیز کمتر است. پس می توان نتیجه گرفت شکاف بالا به معنی راکد بودن بازار و شکاف پایین به معنی افزایش درخواست برای خرید و پویا بودن بازار است.
اهمیت نقدینگی چیست؟
در واقعیت تعدادی از رمزارزها از نقدینگی بهتری نسبت به دیگر رمزارزها برخوردارند. علت آن حجم معاملات بیشتر و بازدهی بالاتر آنهاست. به طور مثال میزان حجم معاملات برخی رمزارزها میلیاردها دلار بوده اما برخی دیگر فقط چندین هزار دلار است. به همین خاطر برخی از رمزارزها به دلیل نقدینگی پایین در بازار دچار مشکل خواهند شد.
اهمیت نقدینگی برای خرید و فروش آلت کوین ها بسیار مهم است. زیرا زمانی که شما اقدام به خرید یک رمزارز با نقدینگی پایین می کنید برای فروش آن با مشکل مواجه می شوید و فروش آن به آسانی فروش رمزارزهای دارای نقدینگی بالا نخواهد بود. به همین دلیل ترجیحا پیشنهاد می شود رمزارزهایی را انتخاب کنید که دارای نقدینگی بالایی هستند.
در شرایط مختلف بازار معمولا نقدینگی دچار تغییر می شود. به طور مثال یک بحران مالی می تواند تاثیر منفی روی نقدینگی بازار داشته باشد. زیرا در چنین شرایطی افراد فعال در بازارهای مالی به منظور پرداخت بدهی های خود تصمیم می گیرند از بازار خارج شوند.
بیشتر بخوانید: ارز دیجیتال چیست؟
نحوه محاسبه نقدینگی ارز دیجیتال
1.میزان حجم معاملات
منظور از حجم معاملات در واقع تعداد کوین های فروخته شده در یک بازار را نشان می دهد. با استفاده از این گزینه می توانید روند حرکت بازار را تشخیص دهید. زمانی که حجم معاملات افزایش پیدا کند یعنی میزان خرید و فروش بیشتر شده است. در صورتی که مسیر قیمت از نظر حجم پشتیبانی نگردد به این مفهوم است که مردم کمی از این روند قیمت پشتیبانی می کنند. در نتیجه قیمت مورد نظر تنها برای مدت زمان کوتاهی پایدار خواهد ماند. به عبارت دیگر بالا رفتن قیمت در معاملات با حجم پایین نشان دهنده دستکاری شدن قیمت است.
2.شکاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش
هر کدام از صرافی های ارز دیجیتال یک دفتر سفارش(Order book) دارند که در آن کلیه سفارشات خرید و فروش نشان داده می شود. در واقع می توان گفت یکی از شاخص های بسیار خوب برای بررسی میزان نقدینگی دفتر سفارش است. دلیل آن این است که امکان ارزیابی نقدینگی کوین یا رمزارز مورد نظر وجود دارد. با بررسی میزان تفاوت میان کمترین قیمت پیشنهادی فروش و بیشترین قیمت پیشنهادی خرید در دفتر سفارش امکان تخمین اختلاف قیمت خرید و فروش وجود دارد. در بازارهایی که میزان نقدینگی آنها کمتر است میزان اختلاف قیمت میان قیمت پیشنهادی خرید و فروش خیلی زیادتر است.
استخر نقدینگی چیست؟
مفهوم دیفای جزو مفاهیم مهم در بازار رمزارزهاست که توانست در این حوزه یک تحول بزرگ ایجاد کند. این مفهوم منجر به افزایش حجم مبادلات ارزهای دیجیتال شد. تا حدی که به وجود یک منبع نقدینگی در بازار برای بالا بردن سرعت مبادلات نیاز پیدا شد. به همین منظور استخر نقدینگی به وجود آمد.
در واقع استخر نقدینگی یک منبع از توکن های مختلف است که توسط قراردادهای هوشمند در صرافی های غیرمتمرکز مختلف قفل شده و هدف آن برطرف نمودن مشکلاتی است که به دلیل کم بودن میزان نقدینگی رخ می دهد.
بسیاری از صرافی های غیرمتمرکز نظیر یونی سواپ به وجود استخرهای تامین کننده نقدینگی برای ادامه دار بودن فعالیت های خود نیاز پیدا می کنند. به عبارت دیگر استخرهای نقدینگی تشکیل دهنده هسته اصلی صرافی های غیرمتمرکز هسصتند. برای اینکه معاملات و وام دهی بهتر و آسان تر انجام شود از این استخرها استفاده می گردد.
سرمایه گذاران قادر هستند مقداری از سرمایه خود را وارد این استخرها کرده و از این طریق میزان نقدینگی مورد نیاز برای انجام معاملات را تامین نمایند. پس از اینکه تراکنش انجام شد یک مبلغ به عنوان کارمزد از دو طرف معامله دریافت شده که مقداری از آن به عنوان پاداش به تامین کنندگان نقدینگی داده می شود. وجود استخرهای نقدینگی باعث افزایش تعداد معاملات در بازار رمزارزها شده است.
بیشتر بخوانید: آنچه باید درباره صرافی های ارز دیجیتال بدانید!
جمع بندی
در این مطلب با مفهوم نقدینگی در ارزهای دیجیتال آشنا شدیم و دانستیم نقدینگی چیست و انواع نقدینگی کدام است. در حالت کلی می توان گفت انجام معامله در بازارهایی با نقدینگی بالا مطلوب تر به نظر می رسد. زیرا در موقعیت های بهتر می توان در این بازارها ورود یا خروج کرد. به بیان دیگر در صورت بالا بودن نقدینگی یک دارایی، سرمایه گذار قادر است در کوتاه ترین زمان ممکن دارایی خود را تبدیل به پول نقد کند. اما زمانی که نقدپذیری یک دارایی کم باشد، تبدیل کردن آن به پول نقد کار سختی بوده و مشکلاتی را به همراه دارد. در این حالت لازم است برای یافتن یک خریدار مناسب قیمت دارایی مورد نظر از قیمت منصفانه آن کم شود. این موضوع نشان می دهد نقدینگی یک دارایی اهمیت زیادی دارد.